Khi người anh hùng Từ
Hải đã lập nên sự nghiệp lớn, chiếm cứ cả miền Giang Nam; Từ Hải muốn cho Kiều vui, thỏa nguyện việc ơn đền oán trả,
liền truyền lệnh cho bắt bọn người trước kia làm hại Kiều như Mã Giám Sinh, Tú
Bà, Sở Khanh, Hoạn Thư, Bạc bà, Bạc Hạnh, Khuyển, Ưng... Và rước những người đã giúp đỡ, cưu mang thậm chí cứu mạng Kiều như vãi Giác
Duyên và mụ Quản
gia; Kể cả Thúc Sinh để Kiều phân xử.
Từ
rằng: Ân oán hai bên
Mặc nàng xử quyết, báo đền
cho minh.
Đầu tiên Kiều “xử” Thúc Sinh. Bị giải đến Thúc Sinh:
Mặt như chàm đổ, mình dường giẽ giun
vì đã tưởng cầm chắc cái chết nào ngờ được Kiều tặng cho
Gấm trăm cuốn, bạc nghìn cân
Tạ lòng dễ xứng báo ân gọi là
Để đền ơn đã cứu Kiều ra khỏi Lầu xanh giúp Kiều trở lại làm người!
Tiếp theo:
Mụ già, sư trưởng, thứ hai
Thoắt đưa đến trước, vội mời lên trên
Dắt tay, mở mặt cho nhìn:
Hoa Nô kia, với Trạc Tuyền, cũng tôi
Nhớ khi lỡ bước sẩy vời
Non vàng chưa dễ đền bồi tấm thương
“Mụ già” ở đây là mụ Quản gia nhà mẹ của Hoạn Thư đã lén lo chăm sóc thuốc thang và khuyên nhủ Kiều nên đề phòng tâm địa độc ác của con người. Mụ Quản gia được sai theo dõi Kiều đã dấu việc Thúc Sinh lén gặp Kiều (Hoa Nô) nhân khi Hoạn Thư đi vắng!
Còn “Sư trưởng” chính là Giác Duyên; Khi Kiều trốn khỏi Quan Âm Các của Hoạn Thư chưa biết đâu là nhà, đã được Giác Duyên cho nương náu ở Chiêu Ẩn Am. Sau này lại cứu mạng Kiều (Trạc Tuyền) khi Kiều không lối thoát phải tự vẫn ở sông Tiền Đường!
Kiều trao tặng Nghìn vàng gọi chút lễ thường đền ơn cho hai người nhưng vẫn biết Mà lòng Phiếu mẫu mấy vàng cho cân. “Mụ Quản gia” và “Sư trưởng” được Kiều coi là hai “Phiếu mẫu”. Vậy “Phiếu mẫu” thực sự là ai?
Hóa ra Đại thi hào Nguyễn Du đã sử dụng một điển tích: Hàn Tín (229 – 196 TCN) là người Hoài Âm, tỉnh Giang Tô. Ông là một danh tướng dũng mãnh, thiên hạ vô địch, được vua Hán Cao Tổ ca ngợi là: “Nắm trong tay trăm vạn quân, đã đánh là thắng, ta thật không bằng Hoài Âm Hầu”. Khi về quê cai trị ông được phong là “Sở Vương”. Thuở hàn vi Hàn Tín là cậu bé mồ côi phải kiếm sống bằng nghề câu cá ở sông Hoài. Mùa Đông rét mướt không câu được cá nên rất đói khổ. Xóm chợ có bà Phiếu Mẫu kiếm ăn bằng nghề giặt đồ thuê, cũng nghèo khổ nhưng thương tình cậu bé đói khát nên thường chia cơm cho Hàn Tín ăn cùng. Tín lấy làm cảm động mà nói rằng:
"Tôi ngày sau công thành danh toại sẽ xin báo đáp".
Phiếu Mẫu hiền hậu trả lời:
"Thấy ngươi đói khát nên chia sẻ miếng cơm giọt nước, mong gì báo đáp. Mà đàn ông như ngươi miếng cơm không có mà ăn thì nói gì quyền cao chức trọng ngày sau".
Hàn Tín lấy làm hổ thẹn mà không dám qua Phiếu Mẫu nữa nhưng bà già đôn hậu thương người cùng khổ hàng ngày vẫn đặt cơm trước lều Tín. Người xóm chợ biết chuyện thường gọi đó là "Bát cơm Phiếu Mẫu".
Khi Hàn Tín đã công thành danh toại về quê tìm ngay “Phiếu Mẫu” đền ơn bằng nghìn vàng; Nên mới có câu “Bát cơm Xiếu Mẫu trả ơn ngàn vàng”.
Đầu tiên Kiều “xử” Thúc Sinh. Bị giải đến Thúc Sinh:
Mặt như chàm đổ, mình dường giẽ giun
vì đã tưởng cầm chắc cái chết nào ngờ được Kiều tặng cho
Gấm trăm cuốn, bạc nghìn cân
Tạ lòng dễ xứng báo ân gọi là
Để đền ơn đã cứu Kiều ra khỏi Lầu xanh giúp Kiều trở lại làm người!
Tiếp theo:
Mụ già, sư trưởng, thứ hai
Thoắt đưa đến trước, vội mời lên trên
Dắt tay, mở mặt cho nhìn:
Hoa Nô kia, với Trạc Tuyền, cũng tôi
Nhớ khi lỡ bước sẩy vời
Non vàng chưa dễ đền bồi tấm thương
“Mụ già” ở đây là mụ Quản gia nhà mẹ của Hoạn Thư đã lén lo chăm sóc thuốc thang và khuyên nhủ Kiều nên đề phòng tâm địa độc ác của con người. Mụ Quản gia được sai theo dõi Kiều đã dấu việc Thúc Sinh lén gặp Kiều (Hoa Nô) nhân khi Hoạn Thư đi vắng!
Còn “Sư trưởng” chính là Giác Duyên; Khi Kiều trốn khỏi Quan Âm Các của Hoạn Thư chưa biết đâu là nhà, đã được Giác Duyên cho nương náu ở Chiêu Ẩn Am. Sau này lại cứu mạng Kiều (Trạc Tuyền) khi Kiều không lối thoát phải tự vẫn ở sông Tiền Đường!
Kiều trao tặng Nghìn vàng gọi chút lễ thường đền ơn cho hai người nhưng vẫn biết Mà lòng Phiếu mẫu mấy vàng cho cân. “Mụ Quản gia” và “Sư trưởng” được Kiều coi là hai “Phiếu mẫu”. Vậy “Phiếu mẫu” thực sự là ai?
Hóa ra Đại thi hào Nguyễn Du đã sử dụng một điển tích: Hàn Tín (229 – 196 TCN) là người Hoài Âm, tỉnh Giang Tô. Ông là một danh tướng dũng mãnh, thiên hạ vô địch, được vua Hán Cao Tổ ca ngợi là: “Nắm trong tay trăm vạn quân, đã đánh là thắng, ta thật không bằng Hoài Âm Hầu”. Khi về quê cai trị ông được phong là “Sở Vương”. Thuở hàn vi Hàn Tín là cậu bé mồ côi phải kiếm sống bằng nghề câu cá ở sông Hoài. Mùa Đông rét mướt không câu được cá nên rất đói khổ. Xóm chợ có bà Phiếu Mẫu kiếm ăn bằng nghề giặt đồ thuê, cũng nghèo khổ nhưng thương tình cậu bé đói khát nên thường chia cơm cho Hàn Tín ăn cùng. Tín lấy làm cảm động mà nói rằng:
"Tôi ngày sau công thành danh toại sẽ xin báo đáp".
Phiếu Mẫu hiền hậu trả lời:
"Thấy ngươi đói khát nên chia sẻ miếng cơm giọt nước, mong gì báo đáp. Mà đàn ông như ngươi miếng cơm không có mà ăn thì nói gì quyền cao chức trọng ngày sau".
Hàn Tín lấy làm hổ thẹn mà không dám qua Phiếu Mẫu nữa nhưng bà già đôn hậu thương người cùng khổ hàng ngày vẫn đặt cơm trước lều Tín. Người xóm chợ biết chuyện thường gọi đó là "Bát cơm Phiếu Mẫu".
Khi Hàn Tín đã công thành danh toại về quê tìm ngay “Phiếu Mẫu” đền ơn bằng nghìn vàng; Nên mới có câu “Bát cơm Xiếu Mẫu trả ơn ngàn vàng”.
L.T.H.
Ảnh minh họa sưu tầm
Ảnh minh họa sưu tầm
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét